پاك و تميز نمودن محيط بيمارستان يعني كف زمين ، ديوارها ، سقفها ، شيشه ها ، تختها ، روي كمدها و ساير اثاثيه ، همچنين نظافت توالتها ، حمامها و سينك بايد به طور روزانه توسط پرسنل خدمات صورت گيرد.

كف زمين :

طي دو ساعت پس از پاك كردن زمين ( با ماده گند زدا يا بدون ماده گندزدا ) ميزان آلودگي باكتريال مشابه زمان قبل از پاك كردن خواهد شد . لذا ميزان عفونت تحت تاثير استفاد ه از يك ماده گندزدا قرار نمي گيرد كه به طور معمول مصرف يك ماده دترجنت به تنهايي كافي خواهد بود. فقط در مواردي كه خطر آلودگي با بعضي عوامل بيماري زا وجود دارد بايد از يك ماده گندزدا استفاده شود كه اين امر با نظر مسئول كميته كنترل عفونت يا يك ميكروبيولوژيست صورت مي پذيرد.

پاك كردن زمين بدون استفاده از دترجنت ها :

در محل تهيه غذا و ارائه خدمات به بيماران و نيز اتاق درمان و مراقبت از آنها از جاروهاي دستي نبايد استفاده شود  دراين مورد استفاده از جاروي برقي يا زمين شوي جاذب گرد و غبار روش مناسبي است.

پاك كردن زمين با استفاده از مواد پاك كننده : براي لكه گيري و جرم گيري ا ستفاده از يك ماده دترجنت لازم است . توالتها و ساير نواحي مرطوب بايستي حداقل روزي يك بار با مواد پاك كننده شسته شوند . زمين شوي و لوازم لازم بايد پاك و تميز شده و در جاي مناسب تخليه و خشك شوند . سطلها نيز بايد آبكشي شده و به صورت وارونه نگهداري شوند.

محلولهاي پاك كننده بايد مرتبا تعويض شده و پس از اتمام نظافت روزانه دور ريخته شوند . بهتر است براي پاك كردن كف زمين  با ماده دترجنت از دو سطل استفاده شود. بعد از پاك كردن ، سطوح بايد حتي الامكان خشك باقي بمانند.

پاشيده شدن خون و مواد آلوده بدن در محيط : به دنبال ريخته شدن موادي مانند ادرار يا غذا ، پاك كردن آن محل با آب و يك ماده دترجنت معمولا كافي است ولي اگر ترشحات ،‌حاوي ارگانيسم هاي بالقوه خطرناك باشند بايد از يك ماده گند زدا استفاده كرد. براي پاك كردن ترشحاتي كه  از آلودگي آنها مطمئن هستيم بايد هميشه دستكش يك بار مصرف پوشيد و اگر خطر آلودگي لباس نيز وجود دارد بايستي از آپرون پلاستيكي ( يك بار مصرف )  استفاده گردد . در صورت پاشيده شدن خون ومايعات آلوده به خون در محيط ( به دليل احتمال آلودگي باعوامل بيماري زا منتقله از راه خون مانند HIV  و … )

توصيه مي شود كه :

1- دستكش و در صورت لزوم ساير محافظ ها پوشيده شود.

2-خون ومواد آلوده با حوله يك بار مصرف جمع آوري و پاك شود .( حوله يك بار مصرف به دستمال كاغذي و يا ساخته شده از الياف پنبه گفته مي شود كه فقط يك بار مورد استفاده قرار گرفته و سپس همانند ديگر زباله ها از بين مي رود.)

3-محل مورد نظر با آب و دترجنت  ( صابون ) شسته شود.

4-با محلول هيپوكلريت سديم ( آب ژاول خانگي ، وايتكس ) گندزدايي شود . اگر سطح آلوده شده صاف باشد از رقت  6% و در صورت داشتن خلل و فرج از رقت   10%  ماده گندزدا استفاده مي شود.

توصيه مي شود در صورت امكان از مواد گنزداي نسل جديد مانند ‌: انواع دزومد يا هالاميد استفاده گردد.

در صورتي كه مقدار زياد خون يا مايعات آلوده به خون در محيط ريخته شده ( بيشتر از  30  سي سي ) يا اگر خون و ساير مايعات ، محتوي شيشه شكسته با اشيا ء نوك تيز باشند بايد :

1- حوله يك بار مصرف روي آن پهن نمود و موضع را پوشاند .

2- روي آن محلول هيپوكليريت سديم با رقت  10% ريخت و حداقل  10  دقيقه صبر كرد

3- با حوله يك بار مصرف آن را جمع كرد.

4-  با آب و صابون محل را پاك و تميز نمود .

5-  با محلول هيپوكلريت سديم ( آب ژاول )  و يا هالاميد ؛ گندزدايي انجام شود.

ديوارها و سقفها :

پاك كردن ديوارها و سقفها بايد در حد كافي صورت گيرد تا خاك و لكه بر روي آنها مشاهده نشود. گندزدايي اين قسمتها مورد نياز نمي باشد مگر در صورت مشاهده آلودگي شناخته شده خون ، ادرار يا مايع آلوده كننده كه بايد پاك شود . درزمان پاك كردن ديوارها سطوح آنها بايد حتي المقدور خشك نگه داشته شود . آسيب ديدن ديوارها و از بين رفتن رنگ و روي آنها باعث مشخص شدن گچ زير آن شده وخون ريخته شده به طور كامل پاك نمي شود و به دنبال مرطوب شدن ، به شدت با باكتري آلودگي پيدا مي نمايد . بنابراين اين گونه ديوارها بايدبه سرعت ترميم شوند.در صورتیكه این سطوح تمیز، خشك، صاف و سالم باشند احتمال خطر عفونت بسیار پایین می باشد.
نظافت دیوارها وسقف جهت جلوگیری ازآلودگی وکثیفی ظاهری بایستی درفواصل منظم انجام پذیرد.لازم به ذکر است فاصله زمانی مطلوب بایستی  توسط مسئول بخش برنامه ریزی گرد این فاصله بطور معمول نبایست از ٦ تا١٢ ماه جهت بخش های معمولی و از ٦ ماه برای اتاقهای عمل تجاوز نماید.

ساير سطوح :

روي كمدها بايد روزانه با يك محلول دترجنت تازه تهيه شده و دستمال يك بار مصرف پاك شود . در صورت لزوم بايستي ساير اثاثيه نيز به همين روش پاك شوند . قفسه ها و تاقچه ها بايد به طور مرتب با دستمال مرطوب گردگيري و اگر گرد و خاك روي آن تجمع مي يابد لازم است مدت زمان نظافت نزديكتر شود.

حمام:

حمام و سينك بايد حداقل روزي يك بار توسط پرسنل خدمات  شسته شوند . بيماران نيز بايد تشويق شوند تا بعد از هر بار استحمام ، حمام را پاك و تميز كنند . براي پاك كردن به طور روزانه ، استفاده از يك ماده دترجنت كافي است . بعدازاستحمام بيماران عفوني يا قبل از استحمام بيماراني كه زخم باز دارند بايد حمام را گندزدايي نمود كه براي اين كار ازتركيبات كلر دار كه خاصيت خورندگي نداشته باشد (مانند هالاميد ) مي توان استفاده نمود.

نبايد سوراخهاي ورودي سينك يا لوله هاي خروجي فاضلاب آن گندزدايي شوند در سينكهاي مخصوص شستشوي دست نبايد سوراخ آنها با روپوش بسته شود.

توالتها :

سينك يا نشيمن توالت و دستگيره ها بايد حداقل روزي يك بار پاك شوند ، همچنين اگر به وضوح و به صورت قابل روئيت آلوده شوند بايد پاك گردند . براي پاك كردن روزانه بايد از يك محلول دترجنت استفاده كرد . اگر كاسه توالت به وضوح آلوده شود يا بعد از استفاده توسط بيمار مبتلا به عفونت دستگاه گوارش استفاده مي شود قبل از استفاده بايد كاسه توالت با آب آب كشي و خشك نمود. لازم به ذكر است ريختن ماده گندزدا به داخل سوراخ توالت يا فاضلاب خطر عفونت را كم نمي كند.

ظروف و كارد و چنگال :

شستن اين وسايل در ماشين ظرفشويي مركزي و خشك كردن آنها نسبت به شستن آنها در هر يك از بخشها به طور جداگانه ارجحيت دارد ،  در صورت نبود ظرفشويي مركزي كليه ظروف ، كارد وچنگالها طي سه مرحله شسته مي شوند كه اين مرحله عبارتند از : پاك كردن با آب گرم ، شستشو با پاك كننده و آبكشي و پس از آن استفاده از يك گندزدا ( پودر پركلرين يا آب ژاول  ) مناسب خواهد بود.

شرايط  پاك كردن ترشحات عفوني خارج شده از بدن بيمار و پاك كردن محل خواب بيماران عفوني درصورت نبود دستمالهاي يك بار مصرف ، مواد و روشهاي جايگزين عبارتند از :

1-  مي توان از يك برس نايلوني ( كه سريعا خشك شود ) براي پاك كردن حمام استفاده كرد . از زمين شوي پنبه اي جاذب ( تي ) يا برس هاس مويي و كركي نبايد استفاده كرد.

2-   اگر از پارچه چند بار مصرف براي پاك كردن استفاده مي شود بايد پس از انجام كار، شسته ( ترجيحا در ماشين لباس شويي )  و با روشي كه باعث گندزدايي شود و خشك گردد . همچنين براي هر قسمت، پارچه جداگانه مصرف گردد .

3-   برس مخصوص پاك كردن توالت بايد به اندازه كافي آبكشي شده و بعد خوب تكان داده شود تا آب آن تخليه گردد و بعد به صورت خشك نگهداري شو.د . از اسفنج نبايد براي پاك كردن سطوح استفاده كرد.

رفع آلودگي از لوازمي كه مصارف باليني ندارند

لوازم مخصوص تراشيدن مو ، كاسه ها و ظروف پلاستيكي مخصوص شستشو بايد بعد از هر بار مصرف به طور كامل با دترجنت و آب داغ شسته و خشك گردند . ترجيحا اين ظروف بايد به صورت جداگانه و وارونه نگهداري شوند . در واحدهاي پرخطر پس از ترخيص بيمار يا اتمام ايزولاسيون و بهبودي بيمار ، بايد گندزدايي اين لوازم و ظروف توسط حرارت ، مواد گندزداي كلر دار صورت گرفته و بعد براي بيماران ديگر مورد استفاده قرارگيرند . براي بخشهاي عمومي پاك نمودن و خشك كردن آنها ، احتمالا كافي خواهد بود . مي توان از سبدها ي آويزان شده در زير تخت بيمار نيز جهت نگهداري اين وسايل استفاده نمود.

برس ناخن : به جز موارد خاص از مصرف برس ناخن بايستي اجتناب شود.

رختخواب :

بعد از ترخيص بيماران پاك كردن تختخواب ( چهارچوب تخت ) لازم مي باشد.تختخواب بايد در برنامه نظافت بيمارستان قرار گرفته و با يك دترجنت پاك و خشك شود . اگر گندزدايي لازم باشد تركيبات هالاميد مناسب خواهد بود . در اين موارد از ضد عفوني كننده هاي گران قيمت نبايد استفاده كرد.

تشك و بالشها :

بايد داخل روكش (  رويه ) ضد آب قرار گيرند و اگر احتمال آلودگي آنها با مايعات بدن بيمارمي رود در داخل يك رويه ضد آب ديگر نيز قرار گيرند . براي رفع آلودگي روكش ها استفاده از محلول دترجنت و خشك كردن آنها معمولا كافي است.

گندزدايي با محلول  فنول ، نفوذ پذيري روكش اين لوازم را بيشتر مي كند . لذا در صورت امكان از مصرف اين گونه گندزداها بايستي جلوگيري شود.

پرده ها :

پرده ها بايد در صورت وجود آلودگي قابل روئيت شسته شوند و در غير اين صورت هر سه ماه يك بار شسته شوند.

لگن :

براي جلوگيري ازانتقال آلودگي هاي موجود در مدفوع هميشه بايد بعد از جمع آوري و دست زدن به لگن يا بعد از استفاده مجدد از آنها دستها شسته شوند . حتي اگر تميز به نظر مي رسند.ضمنا شستشو و گندزدايي لگن ها بعد از هر بار استفاده در جلوگيري از انتقال عفونت مهم ميباشد .

 

دستورالعمل شستشو و ضد عفو ني بدپن (لگن)

 

 

 راهنمای ایمنی تزریقات در بیمارستان
*شایسته است کارکنان بیمارستانی ضمن واکسیناسیون علیه هپاتیت B نسبت به تكمیل پرونده سلامت خود نزد واحد کنترل عفونتهای بیمارستانی اقدام نمایند.
* قویاً توصیه می گردد در حین انجام هرگونه اقدام درمانی که احتمال آلودگی با خون و سایر ترشحات بدن وجود دارد از دستكش، پیش بند ضد آب، ماسك و عینك محافظ و در صورت نیاز گان ضد آب متناسب با اقدام درمانی استفاده شود.
*ضروری است سرنگ و سایر اشیاء تیز و برنده مصرفی( بیستوری، لانست، ویالهای شكسته و... ) در ظروف جمع آوری ایمن (Safety Box) جمع آوری گردد. 
* پیشنهاد می گردد جهت شكستن ویال های داروئی از تیغ اره استفاده شود.
*پس از تزریق از گذاردن درپوش سرنگ اکیدا خودداری گردد مگر در شرایط خاص از جمله اخذ نمونه خون جهت کشت خون و .ABG
*از شكستن و یا خم کردن سر سوزن قبل از دفع خودداری گردد.
* جهت گذاردن و حمل وسائل تیز و برنده از رسیور استفاده گردد و از حمل وسائل مزبور در دست و یا در جیب روپوش خودداری گردد.
* موارد حادثهNeedle stick  سریعا به واحد کنترل عفونت اطلاع داده شود، پیگیری گردد.

دستورالعمل های مربوط به استفاده از اشعه ماوراء بنفش
بطور کلی کارایی اشعه ماوراء بنفش(U.V) در اتاق عمل، و دیگر قسمتها جای سوال است . بنابر این استفاده از چراغ اشعه ماوراء بنفش به تنهایی برای ضدعفونی سطوح و اتاقها توصیه نمی گردد.
چراغ اشعه ماوراء بنفش باعث کاهش تعداد میكروارگانیسم های زنده در داخل اتاق عمل در حد50% می شود ولی کاهش در تعداد موارد عفونت زخم به دنبال استفاده از اشعه ماوراء بنفش مشاهده نشده است.

دستورالعمل های مربوط به استفاده از دستكش جراحی
اگر در حین عمل، دستكش ها سوراخ شوند، باید بلافاصله تعویض شوند.
در موارد خاص توصیه می شود برای رعایت احتیاط های عمومی precautions) (universal دو جفت دستكش پوشیده شود.
اگر پرسنل بعد از کار کردن روی یك موضع جراحی بخواهند بر روی موضع دیگری کار کنند باید دستكش های خود را عوض کنند.
ترجیحاً در هنگام عمل جراحی باید دستكش به روش استریل و بسته پوشیده شود.


دستورالعمل های مربوط به استفاده از ماسك جراحی
*  به هنگام ورود به اتاق عمل اگر قرار است عمل جراحی شروع شود یا اگر عمل جراحی در حال انجام است یا اگر پگ های وسایل جراحی استریل، باز شده باشند بایستی ازماسك جراحی (high- efficiency mask)استفاده گردد تا بینی و دهان پوشیده شود.
* در تمام طول مدت جراحی، بایستی از ماسك استفاده شود.
* هر فردی که در زمان انجام عمل جراحی وارد اتاق عمل می شود باید ناحیه دهان و بینی خود را با ماسك به طور کامل بپوشاند.
*  اگر در حین عمل، ماسك آلوده یا خیس( مرطوب) شود، باید تعویض گردد.
* استفاده از ماسك ضخیم یك لایه  از جنس پارچه یا فرم   Laminated fabric کافی است. ماسك های پارچه ای نخی که قابل استفاده مجدد میباشند، به اندازه ماسك هایی که از مواد مصنوعی (Synthetic fabric)  ساخته شده اندکارایی دارند.
*  ماسك جراحی را نباید از گردن آویزان نمود و یا در جیب گذاشت و دوباره استفاده نمود.
*  در موارد احتمال بیماری سل بایستی از ماسكهای با کارایی بالا استفاده گردد.

نظرات شما عزیزان:

ادامه مطلب